© alexandrumagurean
Yn ein cenedl, bydd pobl a natur yn gweithio gyda'i gilydd ar gyfer dyfodol glanach a mwy disglair.
Cymerwch ran yn ein hymgynghoriad
Mae'n bwysig i ni bod eich lleisiau chi, fel aelodau o'r gymuned leol, yn cael eu clywed a’ch bod yn helpu i lunio ein cynlluniau ar gyfer Fferm Solar Larnog.
Sut i gymryd rhan
© Crown copyright (2022) Cymru Wales
Rydym yn cynnal ymgynghoriad anffurfiol ar ein cynlluniau ar gyfer Fferm Solar arfaethedig Larnog, ar arfordir Larnog.
Ewch i'r dudalen Sut i gymryd rhan i:
- Ddarganfod ble a phryd rydym yn cynnal digwyddiadau ymgynghori wyneb yn wyneb
- Gweld y byrddau gwybodaeth
- Llenwi ffurflen adborth ar-lein
Mae'n bwysig i ni bod eich lleisiau chi, fel aelodau o'r gymuned leol, yn cael eu clywed a’ch bod yn helpu i lunio ein cynlluniau ar gyfer Fferm Solar Larnog.
Ar gyfer y rownd ymgynghori hon, byddem yn ddiolchgar pe gallech roi eich adborth erbyn 5pm ddydd Gwener 23 Ionawr 2026.
Trosolwg
Gweler y map cydraniad llawn yma
Trydan Gwyrdd Cymru (Trydan) yw datblygwr ynni adnewyddadwy Cymru sy'n eiddo llwyr i Lywodraeth Cymru. Rydym yn ymchwilio i'r potensial ar gyfer prosiectau ynni adnewyddadwy newydd, yn bennaf o fewn Ystâd Llywodraeth Cymru.
Nod Trydan yw datgloi potensial ynni adnewyddadwy Cymru. Drwy ddatblygu prosiectau ynni adnewyddadwy ar dir Llywodraeth Cymru, fel ein tirfeddiant yn Larnog rhwng Sili a Phenarth ym Mro Morgannwg, ein nod yw cynyddu gwerth y tir hwn a'n hadnoddau naturiol i bobl Cymru. Ein huchelgais yw datblygu 1 GW o gapasiti cynhyrchu ynni adnewyddadwy newydd erbyn 2040. Fferm Solar Larnog yw ein prosiect solar cyntaf ac mae'n gam pwysig ar y daith honno.
Mae gwaith dichonoldeb yn dangos y byddai Fferm Solar arfaethedig Larnog yn gwneud cyfraniad pwysig at fynd i'r afael â diogeledd ynni a newid hinsawdd drwy ddarparu hyd at 35 MW o drydan glân, digon i bweru anghenion trydan cyfatebol tua 13,800 o gartrefi cyffredin yng Nghymru.[1]
Ar hyn o bryd mae'r caeau rydym yn eu hystyried ar gyfer datblygiad Solar Larnog yn cael eu ffermio o dan gytundeb tenantiaeth tymor byr. Gall tenantiaeth ffermio barhau gan y bydd angen rheoli'r tir lle mae paneli solar wedi'u lleoli o hyd. Dim ond rhan o'r safle sydd wedi'i chlustnodi ar gyfer ynni solar, a byddwn yn archwilio cyfleoedd i wella natur a hybu bioamrywiaeth ar y caeau eraill mewn partneriaeth â'r ffermwr tenant.
[1] Defnydd trydan domestig cymedrig yn ôl gwlad/rhanbarth. Ffynhonnell: Ystadegau Defnydd Trydan a Nwy Is-genedlaethol DESNZ Awdurdod Rhanbarthol a Lleol, Prydain, 2022. (https://assets.publishing.service.gov.uk/media/65b12dfff2718c000dfb1c9b/subnational-electricity-and-gas-consumption-summary-report-2022.pdf)
Mark Roberts, Rheolwr Prosiect Fferm Solar Larnog
“Rydyn ni’n edrych ymlaen at siarad â thrigolion lleol ac adeiladu perthnasoedd cryf o fewn y gymuned. Ein hymrwymiad yw gwrando’n ofalus, ateb cwestiynau, a bwydo’r hyn a ddysgwn yn ôl i mewn i gam nesaf y broses ddylunio.
“Rydyn ni’n archwilio ffyrdd arloesol o wella ein safleoedd, fel eu bod yn gweithio’n gytûn ar gyfer pobl leol a’r cynefinoedd cyfagos.”
Pam ydym ni wedi dewis y safle hwn?
Mae hwn yn safle da ar gyfer cynhyrchu ynni solar oherwydd ei fod yn addas o heulog, gwastad, ac nid yw'n cynnwys unrhyw dir amaethyddol Gorau a Mwyaf Amlbwrpas. Nid oes unrhyw ddynodiadau amgylcheddol rhyngwladol na chenedlaethol o fewn y safle, ac mae ganddo fynediad da i'r rhwydwaith ffyrdd. Mae coed a gwrychoedd presennol yn cynnig sgrinio da o'r llwybr arfordirol a'r ardal gyfagos, ac mae cyfleoedd da i blannu mwy o wrychoedd a choed i gynyddu sgrinio mewn mannau eraill.
Mae gennym gynnig am gysylltiad grid gan y Grid Cenedlaethol i gysylltu Fferm Solar Larnog ag Is-orsaf Gynradd Penarth gerllaw. Gallai Fferm Solar Larnog fod yn cynhyrchu trydan glân erbyn 2028.
Pam mae angen ynni solar arnom ni?
Diogeledd Ynni
Mae Cymru yn cynhyrchu mwy o drydan nag sydd ei angen arnom ar hyn o bryd, ond mae dwy ran o dair o'r trydan hwn yn cael ei gynhyrchu gan orsafoedd pŵer nwy. Mae'r rhan fwyaf o'r nwy rydym yn ei losgi yn y ddwy brif orsaf bŵer nwy sydd yng Nghymru yn cael ei fewnforio. Bydd cael ein cyflenwad ynni dibynadwy ein hunain, wedi'i bweru gan yr haul a'r gwynt, yn lleihau ein bregusrwydd i farchnadoedd tanwydd ffosil a digwyddiadau byd-eang.
Fel arfer, mae prosiectau solar yn gyflymach i'w datblygu, eu hadeiladu a'u cysylltu â'r grid, na mathau eraill o gynhyrchu ynni, sy’n eu gwneud yn rhan bwysig o'r cymysgedd ynni.
Mae ymchwil gan University College London[1] wedi dangos, yn ystod y blynyddoedd diwethaf, fod ynni adnewyddadwy ar ffurf pŵer gwynt wedi arwain at brisiau trydan is i ddefnyddwyr. Bydd ynni solar hefyd yn cyfrannu at ostwng biliau.
Dim ond ychydig o rannau symudol sydd gan systemau paneli solar, felly maent fel arfer yn hawdd eu cynnal a'u cadw, dim ond glanhau a gwiriadau achlysurol sydd eu hangen. Mae'n dechnoleg brofedig, sy'n adnabyddus am fod yn ddibynadwy ac yn effeithiol.
Targed pŵer glân llywodraeth y DU ar gyfer ynni solar ar gyfer 2030 yw cyrraedd cyfanswm capasiti gosodedig o 45-47 gigawat (GW), sy'n gynnydd sylweddol o'i gymharu â'r capasiti o 18.1 GW yn 2025.
Newid yn y galw
Erbyn 2035, bydd llawer mwy o agweddau ar ein bywydau, gan gynnwys gwresogi ein cartrefi a'n gweithleoedd, rhedeg ceir, bysiau a threnau, a phrosesau diwydiannol, yn cael eu pweru gan drydan, yn hytrach na llosgi tanwydd ffosil, sy'n cynhyrchu allyriadau nwyon tŷ gwydr niweidiol. Rhagwelir y bydd y galw am drydan yng Nghymru yn treblu erbyn 2050.
Newid hinsawdd
Haf 2025 oedd yr haf cynhesaf a gofnodwyd erioed yn y DU[2]. Mae tymheredd sy’n torri record a digwyddiadau tywydd eithafol yn digwydd yn amlach, sy’n cael effeithiau dinistriol ar y blaned. Mae'r Swyddfa Dywydd yn nodi mai un o brif achosion tywydd sy'n newid yw newid yn yr hinsawdd a achosir gan ddyn sy’n cael ei achosi gan nwyon tŷ gwydr, fel CO2, sy'n cael ei ryddhau i'r atmosffer pan fyddwn yn llosgi tanwydd ffosil. Mae lleihau allyriadau CO2 yn hanfodol er mwyn lleihau difrifoldeb newid hinsawdd.
Targedau Llywodraeth Cymru
Nod Llywodraeth Cymru yw cyrraedd 100% o ddefnydd trydan Cymru o ffynonellau adnewyddadwy erbyn 2035. Byddai Fferm Solar Larnog yn cyfrannu'n uniongyrchol at y targedau hyn.
[1] UCL Press. 2025. Modelu manteision hirdymor y DU yn buddsoddi mewn cynhyrchu ynni gwynt. Cyrchwyd 21/11/25 https://journals.uclpress.co.uk/ucloe/plugins/isolinear/article/3584/version/1/
[2] Y Swyddfa Dywydd. https://www.metoffice.gov.uk/about-us/news-and-media/media-centre/weather-and-climate-news/2025/summer-2025-is-the-warmest-on-record-for-the-uk
Amserlen ddangosol
Dod i adnabod y safle a'i nodweddion ffisegol.
Siarad â phobl a all ein helpu i ddeall y cyd-destun lleol.
Rhannu gwybodaeth gynnar am y prosiect a thrafodaethau cychwynnol am y prosiect gyda phobl leol.
Rydym yn ymgysylltu'n weithredol â Chyngor Bro Morgannwg a rhanddeiliaid eraill i gytuno pa arolygon amgylcheddol a thechnegol sydd eu hangen i gefnogi'r gwaith dylunio a'r cais cynllunio.
Mae tipyn o ffordd i fynd o hyd cyn bod ein dyluniad wedi'i gwblhau, ac mae adborth lleol yn bwysig i'n helpu i fireinio'r dyluniad sy'n esblygu.
Byddwn yn cynnal ymgynghoriad ffurfiol ac yn cyhoeddi ein cais cynllunio drafft i bobl ei ddarllen a rhoi sylwadau arno.
Bydd yr holl adborth a dderbyniwn yn llywio'r cynlluniau a gyflwynir ar gyfer caniatâd cynllunio.
Ochr yn ochr â'r cais cynllunio, byddwn yn cyflwyno adroddiad ymgynghori, sy’n disgrifio'r ddeialog a gynhaliwyd gennym i glywed barn y gymuned a rhanddeiliaid, a sut rydym wedi'u hymgorffori yn ein dyluniad.
Bydd Adran Gynllunio Bro Morgannwg yn adolygu ac yn ymgynghori ar y cais cynllunio.
Cynhelir cyfarfod o'r Pwyllgor Cynllunio lle bydd aelodau etholedig yn ystyried adroddiad ar y cais cynllunio a baratowyd gan Adran Gynllunio'r cyngor. Mae'r Pwyllgor Cynllunio yn pleidleisio a ddylid rhoi caniatâd cynllunio.
Os rhoddir caniatâd cynllunio, bydd angen i Trydan gyflawni unrhyw amodau a osodwyd ar y caniatâd cynllunio gan Gyngor Bro Morgannwg cyn i'r gwaith adeiladu ddechrau.
Ar ôl ei adeiladu a'i weithredu, bydd y prosiect yn cynhyrchu ynni glân, adnewyddadwy.
Bwriad yr amserlen ddangosol hon yw rhoi trosolwg o'r broses ofalus y bydd Trydan yn ei dilyn, gyda'r nod o lunio'r prosiect gorau posibl. Gyda hyn, rydym yn golygu prosiect o'r dyluniad gorau, yn y lle iawn, i sicrhau buddion hirdymor i'r ardal leol ac i Gymru.